Zbirka stare i retke knjige: U Zrenjaninu se čuva i Biblija iz 1586. godine
Nedavno su u Narodnom muzeju Zrenjanin otvorene dve nove celine u okviru stalne postavke te ustanove kulture, od kojih je jedna posvećena starim i retkim knjigama.
Podeli vest:
Zbirka stare i retke knjige deo je posebnih zbirki koje se čuvaju u Specijalnoj biblioteci Narodnog muzeja u Zrenjaninu.
Knjige koje se u njoj nalaze su šarolike i obuhvataju period od skoro pet vekova – od 16. do 20. veka. Publikacije su prvenstveno štampane u inostranstvu, u univerzitetskim i monaškim štamparijama širom Evrope – na crkvenoslovenskom, ruskoslovenskom, slavenosrpskom, srpskom, hrvatskom, mađarskom, nemačkom, rumunskom, francuskom i italijanskom jeziku.
Najzastupljenije su publikacije religijske sadržine, najčešće biblije ili kanonici.
– Što se tiče srpskih pisaca, prisutni su značajniji pisci 18. i 19. veka u Srbiji: Zaharija Orfelin, Dositej Obradović, Avram Mrazović, Joakim Vujić i drugi. Posmatrajući estetski aspekt publikacija, to jest dekoraciju, ornamentiku i ilustracije, zbirka oslikava najčešće stilske pravce baroka, rokokoa, klasicizma i secesije – objašnjava autorka Zbirke stare i retke knjige, viša diplomirana bibliotekarka Bojana Petraš.
PROČITAJTE JOŠ: Stalna postavka posvećena prvom fotografskom ateljeu na ovim prostorima
Na stalnoj postavci publika ima priliku da prvi put vidi neke od publikacija koje zrenjaninski muzej već decenijama čuva, a biće i predstavljena najluksuznija izdanja religijskih knjiga, rukopisne knjige, kao i najstarija izdanja koja se čuvaju, a potiču čak iz 16. veka.
– Skupoceno opremljeni primerci dva toma Svetog pisma Novog i Starog zaveta, na nemačkoj gotici iz 1894. godine, bogato su ukrašeni ilustracijama u boji, presvučeni kožnim povezom i zlatotiskom, sa reprodukcijama nemačkih slikara 17. veka, bogatim inicijalima i mnogobrojnim vinjetama. Na jednom primerku je sačuvana i metalna kopča na zaptivu – ističe Bojana Petraš.
Prestono jevanđelje iz 1658. godine je još jedno luksuzno izdanje koje se čuva u zbirci. Povez je drveni, presvučen izbledelim crvenim somotom, sa srebrnim okovom i ugaonim pločicama sa pet urezanih ikonografskih scena.
Između pločica sa jevanđelistima ka unutrašnjosti se nalazi traka dekorisana listićima. Nedostaju dve srebrne kopče, koje su se nalazile na rubovima korica.
– Jedna od najstarijih knjiga koju čuvamo u Zbirci stare i retke knjige je Biblija iz 1586. godine, štampana u Vitembergu u Nemačkoj. Drvene korice, presvučene kožom, ukrašene su pravouganikom zaobljenih ivica tamnije boje, sa utisnutim žigom u sredini u obliku vinjete. Upotpunjuju je dve kožne kopče sa metalnim delovima na rubovima korica, koji su služili za zatvaranje knjige – ističe Petraš.
Ova Biblija se sastoji iz dva poglavlja, posebno paginirana, kojima prethode predgovor od nekoliko strana i registar na nemačkoj gotici. Naslovna strana i nekoliko stranica predgovora Biblije nisu sačuvani, tako da tek u drugom poglavlju pronalazimo godinu izdanja, mesto štampanja i naslov – Die Propheten alle Deudsch, Vittemberg, Gedruckt durch Zacharias Lehman, 1586.
PROČITAJTE JOŠ: Književna nagrada „Đura Jakšić“: U užem izboru jedanaest zbirki poezije
– Izložbenu celinu čine i svojevrsni rariteti – rukopisne knjige učitelja, književnika i slikara Lazara Nikolića, koji je nakon upoznavanja sa našim poznatim slikarem Konstantinom Danilom i sam počeo da slika, zahvaljujući upravo tom prijateljstvu. Neke od njegovih slika čuvamo u Zbirci likovne umetnosti Narodnog muzeja Zrenjanin – navodi Bojana Petraš.
Realizaciju postavke su podržali Ministarstvo kulture i Grad Zrenjanin.
Još vesti iz kulture možete PROČITATI OVDE.
Podeli vest:
