NA DANAŠNJI DAN JE PREMINUO SRPSKI KRALJ MILUTIN

Redakcija BKTVNews za vas je izdvojila najzanimljivije činjenice i događaje koji su obeležili današnji dan.

PREMINUO SRPSKI KRALJ MILUTIN

Na današnji dan 1321. godine preminuo je srpski kralj Milutin, koji je Srbiju učinio najmoćnijom državom na Jugoistoku Evrope, što je njegovom unuku Dušanu omogućilo da nastavi ekspanziju i stvori srpsko carstvo. Na Saboru u Deževu 1282, presto mu je na osnovu sporazuma, ustupio stariji brat Dragutin, koji je zadržao severne krajeve Srbije. Osvojio je znatan deo vizantijske teritorije i potom preneo prestonicu u Skoplje.

Neprijateljstva s Vizantijom obustavio je 1299. kada se oženio vizantijskom princezom Simonidom. Bogati rudnici srebra donosili su mu obilna sredstva, što je, između ostalog, omogućilo i veliku graditeljsku aktivnost širom Srbije (Gračanica, Studenica, Banjska, Nagoričino i dr). Po predanju podigao je 40 hramova, između ostalih, po jedan u Bariju (Italija) i Jerusalimu.

PREMINUO DŽOZEF PULICER

Godine 1911. preminuo je američki novinar mađarskog porekla Džozef Pulicer, začetnik „žute štampe“, iz čije se fondacije svake godine dodeljuje „Pulicerova nagrada“ za novinarstvo, karikaturu, američku istoriju, poeziju, dramu, roman i muziku.

Emigrirao je mlad u SAD, učestvovao u Američkom građanskom ratu i biran je u Kongres. Bio je vlasnik listova „Vrld“ i „Ivning Vrld“ u Njujorku i „Post-Dispeč“ u Sent Luisu. Na Kolumbija univerzitetu osnovao je 1903. prvu novinarsku školu.

DŽON GLEN U SVEMIRU

Na današnji dan 1998. godine, skoro četiri decenije nakon što je postao prvi Amerikanac koji je u vasioni boravio u veštačkom satelitu, Džon Glen se opet našao u svemiru. On je još aprila 1959. godine, kao potpukovnik, postao jedan od prvih sedam kosmonauta SAD, a posle Gagarina i Titova, treći u svetu.

Na današnji dan, sa 77 godina, Glen je postao i najstariji čovek koji se otisnuo u svemir. Za vreme devetodnevne misije, on je učestvovao u proučavanju koje je sprovodila NASA o zdravstvenim problemima prouzrokovanim starenjem.

CRNI UTORAK

Velika ekonomska kriza poznata još kao i Velika depresija je bio dramatični ekonomski krah širom sveta koji je na današnji dan počeo u SAD-u. Početak Velike krize u Sjedinjenim Američkim Državama bio je povezan sa padom berze 29. oktobra 1929. godine, na dan poznat kao Crni utorak. Svetska ekonomska kriza prekinula je tzv. „zlatne dvadesete godine“ Nagli pad životnog standarda je pogodovao procvatu ekstremnih ideologija kao što je fašizam, raspirivanje nacionalizma i utrci osiromašenih država za strateške sirovine koja je dovela do izbijanja Drugog svetskog rata.

Kriza je trajala tokom 30-ih i 40-ih godina, pa se zavisno od država, završila za vreme i posle rata. U Sjedinjenim Američkim Državama, gde je sve počelo, nakon sloma čitave ekonomije, svaki četvrti Amerikanac je ostao bez posla, tako da je oko 15 miliona ljudi bilo nezaposleno. Prosečne nadnice su pale za 60%, a prihod od poljoprivrede za 50 odsto.  Kako je do tada ekonomija SAD-a bila vodeća i u neku ruku pokretač razvoja svetske privrede, tako se i kriza prelila iz Amerike u celi svet. Posledice su se osetile u svim zemljama sveta, a najteže je bilo industrijski razvijenijim državama.

POTPISANA KONVENCIJA O SUECKOM KANALU

Na današnji dan 1888. godine u Carigradu je potpisana Konvencija o Sueckom kanalu, prema kojoj „Kanal treba da bude slobodan i otvoren za sve trgovačke i ratne brodove bez obzira na zastavu, kako za vreme rata tako i u miru“.

Ipak, u ratnim okolnostima, Kanal je zatvaran za neprijatelje Britanije, tada „tutora“ Egipta koji je samo formalno bio sastavni deo Turske.

NAPOMENA: Ovaj tekst objavljujemo u sklopu saradnje između portala BKTVnews i informativnog portala zrenjaninski.com